Van de Amerikaanse presidentsverkiezingen in 2012 weten wij dat social media een belangrijke rol speelden bij de overwinning van Obama. Die rol is bij de verkiezingen van dit jaar alleen maar toegenomen. Zowel in de verkiezingscampagnes van beide presidentskandidaten als in de media.
Na de verkiezingsoverwinning van Obama in 2012 verschenen er ettelijke studies en artikelen over de invloedrijke rol van de social media. Het hoeft dan ook geen verbazing te wekken dat social media een kern rol zou vervullen in de verkiezingsstrijd van dit jaar.
De inzet van social media was niet alleen maar ingegeven door het succes van 2012, maar ook door onderzoek naar het gebruik van social media als nieuwsbron.
Wanneer je die cijfers legt naast de cijfers over het gebruik van de pers (kranten en tijdschriften) als nieuwsbron, dan wordt duidelijk dat ‘print’ nog maar een ondergeschikte rol vervuld in de nieuwsvoorziening. Zeker in de VS, waar de afgelopen vier jaar de ene na de andere krant het loodje heeft gelegd. Het aantal plaatsen in de VS zonder een lokale krant is de afgelopen jaren alleen maar toegenomen.
Facebook
Wordt de rol van social media in deze verkiezingsstrijd niet een beetje overdreven? Niet als je weet dat het Trump-kamp social media tot een fundamenteel onderdeel van hun campagne heeft gemaakt. Persbureau Bloomberg publiceerde vorige week een artikel waaruit blijkt dat het Trump-kamp maandelijks 70 miljoen dollar (!) uitgeeft aan de campagne. Een aanzienlijk deel van dat geld wordt in het werven van aanhangers via Facebook gestoken.
En dat die aanhangers van Trump in groten getale op Facebook zijn te vinden, blijkt uit een onderzoek dat een journalist van de Boston Globe uitvoerde. Hij analyseerde over een periode van twee maanden elke Facebook-post van 53 Amerikaanse nieuwsmedia met een afbeelding van Trump en/of Clinton + een link naar een artikel.
Er vallen in die analyse twee zaken op: de meest gedeelde posts zijn afkomstig van online nieuwsmedia (zoals het hier in Nederland totaal onbekende Uproxx, dat zichzelf het ‘belangrijkste nieuws en cultuur platform voor de digitale generatie’ noemt) en televisiezenders.
Inhoud
Waar gaan die Facebook-posts dan over? Russell Goldenberg heeft dat op een visueel ingenieuze manier onderzocht aan de hand van de Top 10 nieuwsmedia met de meest gedeelde posts. Zelden gaat het over de programmapunten van de beide kandidaten, eerder over uitlatingen die een van beiden heeft gedaan. En uiteraard de Wikileaks-berichten en het eerste onderzoek van de FBI naar de e-mails van Clinton.
Is er sprake van een inhoudelijk verschil tussen de verschillende social media? Het MIT (Massachusetts Institute of Technology) heeft een tool ontwikkeld die door middel van kunstmatige intelligentie alle Twitter-berichten bijhoudt. Vervolgens worden die geselecteerd op basis van een taxonomie van onderwerpen (buitenlands beleid, wapenbezit, binnenlandse veiligheid, immigratie e.d.).
Daaruit blijkt dat buitenlands beleid en binnenlandse veiligheid de laatste weken vooral de gemoederen op Twitter hebben beziggehouden.
In hoeverre social media bepalend zijn voor het uiteindelijke resultaat zal ongetwijfeld nader onderzocht worden. Dat social media niet meer weg te denken zijn uit verkiezingscampagnes staat in ieder geval als een paal boven water. Of, zoals Andrew Marantz in The New Yorker schreef: ‘Trump zal niet de laatste viral kandidaat zijn’.
