Er was eens een Deense schoenmakerszoon, mislukt toneelspeler die jaarlijks met kerstmis een bundel sprookjes publiceerde en ….. er wereldberoemd mee werd. Zijn naam? Hans Cristian Andersen.
De sprookjes van Andersen behoren tot de 208 verworvenheden uit de Europese cultuur die Pieter Steinz in Made in Europe. De kunst die ons continent bindt [Nieuw Amsterdam] heeft samengebracht.
Het boek komt voort uit de overtuiging dat ‘Europa vóór alles verenigd wordt door een gedeelde cultuur die haar oorsprong vindt in poëzie en proza.’ Je zou het niet zeggen als je het politieke gepalaver van het afgelopen jaar nog na hoort echoën, maar één blik in het boek en al die naargeestige stemmen verstommen.
Van de odalisken van Ingres en Delacroix tot de Britse puzzeldetective, van de Scandithriller (wie herinnert zich nog Sjöwall en Wahlöo?) tot de Villa Savoye van Corbusier: op min of meer alfabetische volgorde trakteert deze kleine atlas van de Europese cultuur de lezer op klassieke, moderne en toegepaste kunst verdeeld over acht categorieën. Architectuur, Beeldende kunst, Film, strip en fotografie, Literatuur, Muziek, Toneel en dans, Vormgeving en mode, Varia.
Zou bij iedere Europeaan in huis moeten liggen. Al was het maar voor het geval dat iemand de vraag stelt: ‘Wat maakt het leven de moeite waard?’
Pieter Steinz zal het boekenweekgeschenk 2015 schrijven met als thema ‘waanzin’.
Begin december maakte Glenn Greenwald in een interview met het Duitse Merkur-Online bekend dat hij de geheime NSA-documenten in een database gaat plaatsen, zodat iedereen er toegang toe heeft.
In No Place To Hide beschrijft hij hoe Edward Snowden – onder de naam ‘Cincinnatus’ – exact twee jaar geleden per e-mail contact met hem zocht: of Greenwald PGP encryptie wilde gebruiken, zodat Snowden gevoelige informatie met Greenwald kon delen?
Greenwald aarzelde: ten eerste vroeg hij zich af of de afzender wel te vertrouwen was en ten tweede had hij geen flauw idee hoe hij PGP (Pretty Good Privacy) moest installeren en gebruiken. Zelfs toen Snowden hem een video-instructie stuurde over hoe hij een en ander moest doen, deed Greenwald niets.
Sinds dat eerste contact gingen er maanden voorbij (!), totdat documentairemaakster Laura Poitras hem medio april 2013 tijdens een bezoek aan New York vroeg om elkaar ergens te ontmoeten. Pas vanaf dat moment begon er vaart te komen in wat nu bekend staat als de ‘Snowden-affaire’.
Toen Greenwald in mei van dit jaar – ter gelegenheid van de presentatie van het boek – kort in Nederland was, legde hij nog eens uit hoe halfslachtig de gevestigde media reageerden op de eerste onthullingen. Ook Greenwald’s eigen status als professioneel journalist werd in twijfel getrokken….. Een van de redenen waarom hij dit jaar, samen met Poitras, een eigen online uitgave is begonnen.
Tijdens IDFA vonden in Amsterdam een drietal voorvertoningen plaats van Citizen Four, de documentaire die Laura Poitras over het ontstaan van de affaire maakte.
Greenwald’s boek is het uitgebreid gedocumenteerde verslag van een schandaal dat zijn weerga niet kent in de moderne geschiedenis en waarvan wij de gevolgen tot op de dag van vandaag ondervinden.
No Place To Hide is in Nederlandse vertaling, onder de titel De Afluisterstaat bij uitgeverij Lebowski verschenen.
Ook dit jaar kunnen wij weer een woord van het jaar kiezen. Althans: een woord uit de selectie die Van Dale Uitgevers heeft gemaakt. Ik mis namelijk een aantal woorden.
