In memoriam H. H. ter Balkt (1938 – 2015)

Elke goede dichter schrijft minstens één onvergetelijk gedicht. De op maandag, 9 maart overleden H. H. ter Balkt schreef er ook één:

Nooit

Had Tantalus een haakje gehad of een ijzeren draadje.
Was Vespucci meubelmaker geweest of een neushoorn.
Had het harder geregend toen jij gebaard werd, zuster of broer.
Was het oogwit zwart bij dag en nacht, int heet middaguur.
Was Europa’s hemd niet opgetild door oude aardbevingen.
Stond onder vleugelslag van engelen niet Eiland Java.

Nooit deze regels, broer of zuster; nooit deze regels.

Nieuwjaarsconcert

Edwin Rutten was dit jaar namens de NOS aanwezig bij het traditionele Nieuwjaarsconcert in de Wiener Musikverein. Jarenlang verzorgde oud-NOS Journaal presentator Joop van Zijl het commentaar en die wist nog wel eens de namen te noemen van de groot-industriëlen en overige leden van de superklasse, waarvan de televisieregie af en toe een close-up laat zien.
Zo niet Edwin Rutten. Die zei wel op een gegeven ogenblik ‘hoe heerlijk het is om hier te zijn’.
Dûh, wie voorin de zaal wil zitten , betaalt € 1090,- . Voor een staanplaats ergens boven op het balkon betaal je nog altijd € 35,- .

Oscar de la Renta (1932 – 2014)

Dinsdagochtend (21-10) werd bekend dat modeontwerper Oscar de la Renta is overleden. Het Radio 1 Journaal vroeg Frans Molenaar om commentaar.
De luisteraar kreeg onder meer het volgende te horen:

Wat was er zo kenmerkend aan de stijl van Oscar de la Renta?
– Molenaar: “De la Renta maakte kleren van hele, mooie tweeds.”
Wat voor stijl dan?
– Molenaar: “Ja, heel Amerikaans.”

Tot zover het transcript van de radiouitzending.
Kenners van de modewereld weten dat De la Renta wel wat meer stoffen gebruikte dan alleen tweed.
En Amerikaans? De la Renta is geboren in de Dominicaanse Republiek en ging naar Spanje om bij Balenciaga in de leer te gaan. Latijns-Amerikaans zal Molenaar bedoelen…..

(Met dank aan YS, die bovenstaande meldde).

In Memoriam Gerrit Kouwenaar (1923 – 2014)

Naamgenoot Gerrit Komrij (1944 – 2012) zei het al in de Verwey-lezing die hij in 1999 gaf aan de Rijksuniversiteit Leiden: “Ga er nooit van uit dat een gedicht helder en begrijpelijk is. Je kunt het dan beter nog een keer gaan lezen. Als een gedicht volmaakt simpel lijkt en zo klaar als een klontje, dan nog blijft het onbegrijpelijke eraan dat de dichter het zo volmaakt simpel en klaar als een klontje heeft gekregen. Mits het om een goed gedicht gaat.”

In de door Komrij samengestelde bloemlezing De Nederlandse Poëzie van de 19e en 20e eeuw in duizend en enige gedichten (alleen nog antiquarisch verkrijgbaar) ruimde hij een bescheiden plaats in voor Kouwenaar. Slechts vier gedichten doorstonden blijkbaar de toets van Komrij’s kritiek. Waaronder deze:

Ik heb nooit

Ik heb nooit naar iets anders getracht dan dit:
het zacht maken van stenen
het vuur maken uit water
het regen maken uit dorst

ondertussen beet de kou mij
was de zon een dag vol wespen
was het brood zout of zoet
of wit van onwetendheid

soms verwarde ik mij met mijn schaduw
zoals men het woord met het woord kan verwarren
het karkas met het lichaam
vaak waren de dag en de nacht eender gekleurd
en zonder tranen, en doof

maar nooit iets anders dan dit:
het zacht maken van stenen
het vuur maken uit water
het regen maken uit dorst

het regent ik drink ik heb dorst.

Gehoord in de trein

In de avondspits telefoneert jonge vrouw (klaarblijkelijk met vriend): “Ik zit nu in de trein met Inge.”
(…)
“Aso! Je zei gisteren dat wij vandaag weer ‘gezond’ zouden eten.”
(…)
“Nee! Als ik had geweten dat je in plaats van kip tandoori, spaghetti carbonara zou maken, was ik thuis komen eten.”

Facebook-regelgeving? Het middel is erger dan de kwaal

Facebook zou een nutsbedrijf moeten worden. Het was een van de meest opvallende voorstellen die de afgelopen weken de revue passeerden na de bekendmaking van het Cambridge Analytica-schandaal. De reacties in de Nederlandse media hadden één ding gemeen: de roep om regelgeving. Maar realiseren al die regelneven en -nichten zich wel wat dat kan betekenen? Het middel zou wel eens erger kunnen zijn dan de kwaal. Continue reading “Facebook-regelgeving? Het middel is erger dan de kwaal”

Hoeveel natuur staat er eigenlijk in literatuur?

‘Noem een boek met een passage over de natuur.’ Die quiz-opdracht werd mij laatst voorgelegd. Aanleiding vormde natuurlijk het thema van de huidige boekenweek. Diverse boektitels en natuurbespiegelingen passeerden mijn geestesoog, maar zo uit het hoofd kon ik er geen een opnoemen. Thuisgekomen ging ik in de boekenkast naarstig op zoek naar beschrijvingen van de natuur of een dier. Een kleine bloemlezing. Continue reading “Hoeveel natuur staat er eigenlijk in literatuur?”

The Post: film over keerpunt in geschiedenis van journalistiek

In het standaardwerk over de hoogtijdagen van de Amerikaanse media, The Powers That Be van David Halbertstam, zijn zeker tien pagina’s gewijd aan de Pentagon Papers. En de meeste daarvan gaan over de interne strubbelingen bij The Washington Post over het al dan niet publiceren van die geheime regeringsdocumenten. Het was dan ook een keerpunt in de geschiedenis van de Amerikaanse journalistiek. Continue reading “The Post: film over keerpunt in geschiedenis van journalistiek”

Memorabel 2017 (of 9 hoogtepunten in cultuur en wetenschap)

Mijn persoonlijke selectie van hoogtepunten uit de wereld van de literatuur, de muziek, tv-drama en wetenschap in 2017. Met als klap op de vuurpijl een onthulling over de grootste investeerders in de bitcoin. Continue reading “Memorabel 2017 (of 9 hoogtepunten in cultuur en wetenschap)”

De 14 leukste en interessantste woorden van 2017

Ons taalgebruik houdt ons een spiegel voor: dit houdt ons bezig. Om die reden is de verkiezing van het Woord van het Jaar ook interessant. Wat heeft ons in 2017 zodanig bezig gehouden, dat wij er nieuwe woorden voor hebben bedacht?
Er staan een paar leuke vondsten bij de Van Dale verkiezing voor Woord van het Jaar. Maar ik mis er ook een paar. Zoals ‘stoeipoesrobot’. En wat te denken van ‘Wunderwuzzi’? Continue reading “De 14 leukste en interessantste woorden van 2017”